Od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. realizowany był projekt Matecznik Zmian finansowany ze środków NIW-CRSO w ramach programu NOWEFIO na lata 2021-2030.
Istotą projektu “Matecznik zmian” były zmiany – zmiany w dotychczasowym wypełnianiu jednego z zadań przez instytucję dialogu obywatelskiego oraz zmiany w dostępie kobiet po porodzie do opieki położnej podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Cele projektu:
- Rozpoczęcie debaty publicznej w ramach „Koalicji dla dobrej opieki w połogu” wokół koncepcji zmian w przepisach dotyczących dostępu do świadczeń opieki położnej POZ w czasie połogu u kobiet po poronieniach, stracie dziecka i matek dzieci hospitalizowanych.
- Wsparcie Wielkopolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego w obszarze opiniowania statutów szpitali w kontekście praw pacjenta i zapisów Standardu Organizacyjnego Opieki Okołoporodowej.
Działania w projekcie:
1. KOALICJA DLA DOBREJ OPIEKI W POŁOGU
Utworzenie Koalicji dla dobrej opieki w połogu – złożonej z przedstawicieli organizacji pozarządowych, przedstawicielek środowiska położnych oraz przedstawicieli systemu opieki zdrowotnej. Zebrane potrzeb i wskazówek od położnych POZ oraz panele dyskusyjne w ramach “Koalicji” pozwoliły na wypracowanie koncepcji zmian w sprawowaniu opieki przez położną nad kobietami w połogu w wyjątkowych sytuacjach (poronienie, strata dziecka lub jego hospitalizacja), aby była ona tak samo dostępna dla każdej kobiety po porodzie. Rekomendacje zmian zostały opracowane i przekazane do Ministerstwa Zdrowia.
2. WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO
W ramach współpracy z Radą przeanalizowałyśmy 7 zmian w statutach wielkopolskich szpitali. Dodatkowo, przekazałyśmy Radzie raport ze stanu opieki okołoporodowej w woj. wielkopolskim, który został stworzony dzięki pracy lokalnych Sojuszniczek Fundacji.
3. POTKANIA Z POŁOŻNYMI
W ramach projektu odbyło się 10 spotkań z położnymi z różnych wielkopolskich szpitali powiatowych, w których wzięło udział 466 uczestniczek. Były one prowadzone przez Aktywistki (Sojuszniczki) Fundacji i dedykowane kobietom w ciąży. Podczas spotkań pytałyśmy położne o obowiązujące w danym szpitalu procedury, wyposażenie szpitala i organizację pracy. Lista spotkań:
SKĄD POMYSŁ NA PROJEKT
Koalicja dla dobrej opieki w połogu
Położna POZ w ramach wizyt patronażowych po porodzie przychodzi do położnicy do 6 razy. Pod warunkiem, że kobieta została wypisana do domu z dzieckiem, gdyż wizyty są przypisane do noworodka, a nie do kobiety…. Obostrzenie to stawia tysiące kobiet w trudnej sytuacji braku wsparcia w okresie połogu. Są to kobiety, które poroniły lub straciły dziecko na późniejszym etapie ciąży oraz matki dzieci długoterminowo hospitalizowanych, np. wcześniaków. Za wizyty położnej u takich kobiet NFZ nie zapłaci tak, jak za wizytę u kobiety, która została wypisana do domu razem z dzieckiem.
Wizyta patronażowa po porodzie, czyli taka, która odbywa się w sytuacji, gdy dziecko jest z matką w domu, wyceniana jest na 30,31 zł za spotkanie (zarządzenie NR 38/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 29 marca 2022 r.).
Gdy dziecka nie ma, wsparcie może być udzielane przez położną tylko w ramach tzw. stawki kapitacyjnej. Stawka kapitacyjna jest to kwota, jaką NFZ wypłaca rocznie na każdego pacjenta (dla położnej POZ – 29,16 zł/pacjentka na rok). Nie pokrywa ona jednak kosztów dojazdu plus zwiększonych wydatków na środki ochrony osobistej, co sygnalizują nam same położne.
Kobiety w połogu potrzebują szerokiego wsparcia: informacyjnego, emocjonalnego i medycznego. Mogą potrzebować zdjęcia szwów, zmiany opatrunku, pomocy przy hamowaniu laktacji lub jej rozkręcaniu dla dziecka w szpitalu. Najbardziej kompetentnymi osobami do udzielania takiego wsparcia są właśnie położne podstawowej opieki zdrowotnej, a najlepszym sposobem na udzielenie wsparcia jest osobiste spotkanie w domu kobiety. Taka wizyta położnej u kobiety, której dziecko pozostaje w szpitalu jest tak samo ważna jak wizyta, gdy dziecko jest z matką w domu, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w wycenie takiej wizyty.
Uważamy, że system opieki zdrowotnej w Polsce powinien każdej kobiecie po każdym porodzie i poronieniu zapewnić równy dostęp do opieki położnej POZ w ramach wizyt patronażowych, a każdej położnej godną płacę za wykonywaną przez nią pracę.
Wielkopolska Rada Działalności Pożytku Publicznego
Rada działalności pożytku publicznego to grono doradcze, którego zadaniem jest konsultowanie i opiniowanie dokumentów dla potrzeb organu jednostki administracyjnej, przy której działa. W skład rady wchodzą m.in. przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz reprezentanci administracji publicznej, co umożliwia zaprezentowanie różnych stanowisk. Takie rady są powoływane na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym (więcej o radach pożytku – tutaj).
Do zadań wojewódzkich rad działalności pożytku publicznego należą, m.in. współtworzenie koncepcji współpracy samorządu województwa z sektorem pozarządowym oraz konsultowanie dokumentów dotyczących działalności pożytku publicznego w województwie, w tym wyrażanie opinii o projektach uchwał prawa miejscowego. Jednym z takich praw miejscowych jest statut szpitala i jako taki – podlega procedurze konsultacji przez radę (art. 41a pkt.2 ust.2 Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie). Rada wyraża opinie o tych aktach prawa miejscowego, które dotyczą sfer pożytku publicznego, w tym ochrony zdrowia.
Niestety, krótki termin na ewentualne uwagi oraz brak w składzie rady osoby zajmującej się prawami pacjenta skutkuje tym, że statuty te często nie są czytane. Dlatego chcemy wesprzeć Wielkopolską Radę Działalności Pożytku Publicznego przy analizie zmian w statutach wielkopolskich szpitali, które posiadają oddziały ginekologiczno-położnicze.
Oznacza to, że marszałek województwa ma obowiązek konsultowania z radą każdej zmiany w statucie szpitala. Termin wyrażenia opinii przez radę ujęty jest w uchwałach zarządów województw i zazwyczaj wynosi 7 dni. Nieprzedstawienie przez radę opinii w terminie oznacza rezygnację z prawa do jej wyrażenia i statut szpitala zostaje nadany bez konsultacji.
REGULAMIN
Każda osoba biorąca udział w projekcie zobowiązana była do zapoznania się z jego Regulaminem.
